Masochisten zoeken politiek leider

Het aftreden van Cohen kwam niet als een verrassing. Toch had hij ook nog langer kunnen aanblijven als fractievoorzitter en politiek leider van de PvdA. Een echte coupe was op korte termijn niet te verwachten. Voor de eerste keer nam hij echter een ferm besluit. Een vaardigheid die hij de jaren hiervoor niet of nauwelijks liet zien.

Voor de PvdA is het goed dat Cohen deze stap heeft gezet. Hij schaadt hiermee de partij het minste. Het doet nu even pijn, maar er is tijd om op zoek te gaan naar een opvolger die wel in staat is de Haagse politieke- en mediahitte te overleven.

Cohen had de pech de verkiezingen net niet te winnen. Had de PvdA een zetel meer gehad dan de VVD, dan was de kans op een regering met Cohen als premier groot. En als minister(-president) zou de bestuurder Cohen naar alle waarschijnlijkheid beter gefunctioneerd hebben dan als oppositieleider. Hoewel dat niet zeker is, want een politiek leider moet net als een premier een aantal eigenschappen hebben die Cohen weinig tot niet heeft laten zien.

De schrijver van het functieprofiel voor politiek leider van de PvdA doet er goed aan ervoor te zorgen dat de volgende drie eigenschappen herkenbaar zijn in de nieuwe leider:

1. Zo authentiek mogelijk zijn en blijven
Cohen zei dat hij zichzelf was, maar uit al zijn lichaamstaal en hakkelende woorden sprak het tegenovergestelde. Daardoor verloor hij een groot deel van zijn geloofwaardigheid. En dat is zoals we weten essentieel in politieke communicatie;

2. Een helder verhaal
Enige nuance mag, maar hanteer het KISS-principe: keep it simple stupid. Anno 2012 is de Nederlandse politiek teruggebracht tot Amerikaanse one-liners. Koning Framing beheerst het debat. Dat is niet erg, het is op een andere manier met inhoud omgaan. Maar… framen is een gave. Cohen had geen verhaal. Was te onduidelijk genuanceerd. En kan niet framen;

3. Doorpakken
Advies vragen mag, luisteren is goed, maar uiteindelijk neemt een leider besluiten. Die hij zodanig weet uit te dragen dat zijn partij achter hem staat. Discussie mag (en kan bij de PvdA niet uitblijven) maar dat gebeurt op argumenten, niet op personen of issues. Cohen luisterde naar teveel adviezen, had op teveel onderwerpen geen of een te vage visie en bleef daardoor de grijze muis die hij zelf ook zei te zijn.

Overigens voldoet partijvoorzitter Hans Spekman aan deze drie eisen. Maar hij mist m.i. het charisma dat tegelijkertijd onlosmakelijk verbonden is aan een politiek leider. Gelukkig heeft Spekman al meteen duidelijk gemaakt dat hij de rol van voorzitter met hart en ziel blijft bekleden. En dat siert hem.

De komende maanden staan bij de PvdA opnieuw de poppetjes en niet de inhoud centraal. Het gebeurde eerder bij de VVD (en dat pakte goed uit) en gebeurt minder openbaar ook bij het CDA. De PvdA is echter de meest masochistische partij… intern worden messen geslepen, reputaties gekraakt en imago’s geschonden. Een voordeel heeft het wel: de zelfkastijding leidt vaak tot bloeiende rozen.

 

Dit artikel is eerder gepubliceerd op NuDoorpakken.nl. Je kunt daar ook reageren.