Oresteia in 4,5 uur
Ik kan niet anders zeggen dan dat het een geweldige belevenis was. Zure recensies ten spijt, de Oresteia van het Nationaal Toneel was een verrukkelijke avond. Na het indrinken in Soomers konden we om 17.45 uur de Lourdeskerk in Scheveningen in. Een geweldige stellage stond in het midden van de kerk. Op de begane grond was het eten tijdens de eerste pauze. De eerste verdieping was het toneel en op de tweede en derde verdieping zat het publiek. Wij zaten bovenaan, en hadden een geweldig zicht op het spektakel.
Kleding, licht, effecten, geluid, de acteurs. Alles was goed. Zelden ging de tijd zo snel voorbij, voor we het wisten was het 22.30 uur. Ik ben meteen op internet op zoek gegaan naar de teksten. Het blijkt dat de vertaling van Janine Brogt ver afstaat van het origineel. Niet dat ik dat kan lezen, maar de Engelse vertaling hieronder benadert het origineel heel sterk. Janine is afgeweken, maar daar is het stuk niet minder van geworden. Ik denk een stuk lichter en dat maakt de drempel voor veel mensen ongetwijfeld lager.
Met P. en Loen na afloop nog nagedronken in de kerk. En dan zie je weer eens goed wat een verschillen tussen acteurs in hun rol en acteurs als zichzelf oplevert…
Foto’s: Leo van Velzen
| Klytemnestra tegen het koor nadat ze haar man heeft vermoord: | |
| And stand where I Did smite him down, with all my task well done. So did I it, (the deed deny I not,) That he could not avert his doom nor flee; I cast around him a drag-net as for fish, With not one outlet, evil wealth of robe; And twice I smote him, and with two deep groans He dropped his limbs; And when he thus fell down, I gave him yet a third, thank-offering the true To Hades of the dark, who guards the dead. So fallen, he gasps out his struggling soul, And breathing forth a sharp, quick gush of blood, He showers dark drops of gory rain on me. Who no less joy felt in them than the corn, When the blade bears, in glad shower given of God. Since this is so, ye Argive elders here, Ye, as ye will, may hail the deed, but I Boast of it. And were’t fitting now to pour Libation o’er the dead, ‘twere justly done, Yea more than justly; such a goblet full Of ills hath he filled up with curses dire At home, and now has come to drain it off. |
Ik hoef mij niet te schamen dat ik woorden van liefde sprak die ik niet meende alleen met vriendschap kon ik mijn vijand vangen Leugens en kussen waren mijn middelen. Ik heb heel lang over dit waagstuk nagedacht en het nauwkeurig uitgevoerd. Dit is mijn werk. Hij kon zich niet verdedigen. Hij kon niet vluchten. Ik heb hem onontkoombaar in een net gevangen, een weelderige mantel van verraad. En ik heb toegeslagen, twee maal, met mijn bijl. Hij schreeuwt. Hij zakt door zijn knien. Ik sla voor de derde keer toe. Met zijn laatste kracht stoot hij een felle bloedstraal uit zijn keel omhoog die mij besproeit, zoals een ware lenteregen die de knoppen van het jonge graan dankbaar doet openspringen. Zo staan de zaken Nu weten jullie het. Wees blij – of huil, wat jullie willen. Dit is mijn moment. Ik ben trots |
| CHORUS.We marvel at the boldness of thy tongue, Who o’er thy husband’s corpse speak’st vaunt like this. |
KOOR:Uw taal is angstaanjagend U spreekt over uw man, die u heb vermoord |
| CLYTEMNESTRA.Ye test me as a woman weak of mind; But I with dauntless heart to you that know Say this, and whether thou dost praise or blame, Is all alike:—here Agamemnon lies, My husband, now a corpse, of his right hand, As artist just, the handiwork; so stands it. |
KLYTEMNESTRA:Jullie vinden mij gewetenloos. Je vergist je. Maar jullie oordeel raakt mij niet. Dit is Agamemnon, mijn man, dood, een lijk, door deze rechtvaardige rechterhand. Zo is het. |
De aankondiging:
Eind van de eerwraak, begin van de rechtstaat
Een weergaloos, klassiek epos uit de Griekse oudheid. Ambitie en wraak teisteren het geslacht Atreus. Een roemrucht geslacht met een verleden van broedertwist, incest en moord. En dit ritueel zet zich voort.
Oresteia vertelt het verhaal van een vader die zijn dochter laat doden, een moeder die wraak neemt door de vader te vermoorden en hoe tenslotte de zoon het familiedrama beslecht door op zijn beurt tot moord over te gaan. Een treurig verhaal, beweend door een koor, een verhaal van moord op moord en wraak op wraak.
De trilogie Oresteia bestaat uit drie afzonderlijke tragedies. In de nieuwe vertaling van Janine Brogt: Agamemnon, Offers en Engelen. Geschreven door de dichter Aischylos, vormt Oresteia n van de oudst bewaard gebleven toneelteksten. Oresteia werd in 458 voor Christus voor het eerst opgevoerd.
Enkele recensies:
Geef een reactie