Verhagen in NRC: ‘We hebben 6 keer gevraagd: wat wíllen jullie?’
,,Een wangedrocht en een moeras.’’ Zo noemt Maxime Verhagen, tweede man van het CDA, het geheel aan afspraken dat CDA en PvdA tot aan de breuk gisteren in hun formatiepoging hadden gemaakt. Maar toen CDA-leider Balkenende deze week voorstelde alsnog met een schone lei te beginnen, hield Bos vast aan zijn lijstjes met afspraken – zegt Verhagen op zijn werkkamer. ,,Het had weinig zin meer, omdat de politieke wil bij de PvdA ontbrak.’’
Was dat niet ook al weken geleden te zien geweest?
,,Het CDA had de onderhandelingen willen beginnen met het formuleren van algemene doelstellingen en een financieel kader – dan was er eerder duidelijkheid geweest. Maar dat wilde de PvdA niet. Hoe gaat dat: je houdt goede moed, die kwam steeds met voorstelletjes, waarover dan soms overeenstemming werd bereikt. Maar fundamentale keuzes bleven uit bij de PvdA – zowel wat betreft het financiële kader, als wat betreft een algemene politieke visie van waar het heen moet met het land en de maatschappij.’’
Wanneer was het moment dat het CDA zag: dit gaat niet?
,,Dat was tijdens de gesprekken die Balkenende en Bos onder vier ogen in het appartement van Balkenende hebben gevoerd. Balkenende stelde voor met een schone lei te beginnen, nadat het CPB had berekend dat wat er tot nu toe bereikt was de economie eerder zou schaden, terwijl er een economisch herstelprogramma nodig is.
,,Balkenende nam dus het initiatief tot een doorbraak. Zowel het begrotingsevenwicht als de massale intensiveringen waar de PvdA voor was, zouden van tafel gaan. Hij zei: ‘We kijken wat nodig is voor de conomie en dan zien we wel waar we uitkomen.’ Het CDA heeft naar aanleiding van die gesprekken besloten, dat er uit de bijeenkomst met de informateurs van gisteravond in ieder geval door ons politieke conclusies zouden worden getrokken.’’
De PvdA zegt dat er gisteravond laat door het CDA opeens een geheel nieuw, voor de PvdA onaanvaardbaar plan door het CDA op tafel werd gelegd.
,,Dat is niet juist. Het ging over de schone lei. Maar voor de PvdA waren er allemaal heilige huisjes die niet besproken mochten worden, zoals de sociale zekerheid, en het arbeidsmarktbeleid. De PvdA wekte aanvankelijk de suggestie dat de lijstjes van tafel konden.
,,We hebben, uitgaande van de schone lei, wel zes keer gevraagd: wat willen jullie dán? Maar daar kwam nooit duidelijk antwoord op. De PvdA ging in werkelijkheid voor een doormodderscenario, waarbij we dan verder gingen draaien aan de knoppen van iets, dat het CPB had afgekeurd. Voor je het weet zit je dan weer zeven uur te onderhandelen over een maatregeltje zus of zo’‘.
En hoe nu verder?
,,Er moet een stabiel kabinet komen, dat een economisch herstelprogramma ontwerpt. Of dat een meerderheids- of een minderheidskabinet moet zijn of wat dan ook, daar wil ik nu geen uitspraak over doen’‘.
Het wordt krap, om nog een begroting voor 2004 op te stellen.
,,Het demissionair kabinet is door de koningin gevraagd alles te doen voor het belang van het land. Regering, regeer – geldt ook hier.’‘
Geef een reactie